ce
Paleografía:
cë
Grafía normalizada:
ce
Traducción uno:
uno / una / çan ~, solamente uno
Traducción dos:
uno / una / çan ~, solamente uno
Diccionario:
Carochi
Contexto:UNO
Cë huétzi vs. céhuétzi = cae vno vs. yela (5.6.1)
--mä ocnitlaqua, ca ye huellàcà quin teötlac nimitzyölcuïtïz, --ca yequalli, mä oc ximìiyöcuïtìtzino, mä oc tepitzin tlaqualtzìntli xoconmocuïli, ocnoconnottilïtïuh cë nococoxcätzin in ompa cáli mohuetziltìtoc = --comerè primero, que es ya tarde; despues te confessarè à la tarde --sea en buen hora, coma V. R. primero, mientras voi à veer vn enfermo, que tengo en casa (5.2.3)
intlänel moch ticmocuïtïz in motlàtlacöl, intläcamo ticcähuaznequi, àtle manel cë motlàtlacol mitzmopòpolhuiliz in Totëcuiyo = aunque confiesses todos tus pecados, si no los quieres dexar, no te perdonará Nuestro Señor, ni vno solo (5.5.5)
çä cë = [ya nada más uno] (5.3.2)
cë oquichtli = vn hombre (hablando vna muger de vn hombre) (4.6.1)
cë notiächcäuh ötitomictìquê = vn hermano mio mayor, y yo nos emos aporreado (lit.- vn hermano mio mayor nos emos aporreado) (4.6.1)
çan, ò çazcë = solamente vno (5.3.2)
cëxiuhcáyötl = cosa de vn año (3.8.1)
cë cihuätl = vna de nosotras (hablando vna muger de otra) (4.6.1)
cë icnöxàcalli = vna casa pajiça pobre (5.1.3)
oc[]cë = otro (lit.- aun vno) (4.7.1)
ceccän, occän..., &c. = en vna parte, en dos partes..., &c. (5.1.2)
In tomio ca moch ïyèyeyän, ïçàçäliuhyan càcà, auh intlä cë chicopetöni, vel. chicoquïça, huel tëcocò, auh nö hueltëcocò inic occeppa ïyeyän moçäloa = todos nuestros huessos estan en su lugar, y encaje, pero si se desconcierta vno, y se sale à vn lado, duele mucho, como tambien duele mucho, quando se buelue à su lugar (5.1.5)
cë[]toquichtin = vno de nosotros varones (hablando vn hombre de otro) (4.6.1)
ceccän = en vna parte (5.1.2)
cëtica xöchìqualli oniccöuh = he comprado vn real de fruta (1.6.3)
cë teöpixqui = vno de nosotros (hablando vn Sacerdote de otro) (4.6.1)
Cëcexiuhtica = cada año (5.2.11)
ceppa = vna vez (5.2.11)
UN
In yectel Tlacöpan öniquittato cë nohuänyölqui = el otro dia fui à Tacuba à ver vn deudo mio (5.2.9)
nicän, vel. iz öhuällà cë nohuanyölqui = aqui vino vn pariente mio (5.1.1)
cë Mëxìcatl oniquitquítì in mämauh = A vn Mexicano di que lleuase tu carta (3.13.2)
xinechtëmoli cë tïcitl, nechpàtilïz in nococoxcäuh = buscame vn medico, me curara mi enfermo (aplicativo de tëmoa y pàtia) (3.14.2)
Huel ocachi tiyölcocolè, in àmo yècë tëquäni = eres mas brauo, que vna fiera (4.7.1)
motech cà cë huëitlàtlacölli = en ti ay vn gran pecado (1.6.3)
oquimecahuïtecquè cëtläcatl, cuixàcè ïtöcä Pedro? = han açotado à vn hombre, que no se si se llama Pedro (5.4.2)
onictlahuelïlöcätilì ce nocnïuh = he peruertido à vn amigo mio (3.12.4)
nonyauh noconittatïuh cë cocoxqui = voy à visitar à vn enfermo (2.8.2)
ca çan tël ce momäcëhual ticmotlanìtalhuia = aun bien, que solo vn vasallo pierde en el juego vuestra Alteça (5.5.4)
UNA
cë cihuätl nämiquè onicchóloltî = hize huir, y que se fuesse conmigo vna muger casada (3.13.1)
Nicmictia cë tötolin = yo mato vna gallina (1.4.4)
àtle màitlà ic onicnoyolìtlacalhuì in Totëcuiyo: tlácà niquilnamiqui cë cihuätl onic huetzquilì oniquelehuî = en nada he ofendido à Nuestro Señor: assi! acuerdome, que hize señas à vna muger, y la dessee (5.5.1)
önichuetzquilì cëcihuätl = me he reido con vna muger (3.14.1)
notechtlami cë cihuätl, yecè aïc ïtech onàcic = me achacan vna muger, pero nunca he llegado à ella (1.6.3)
CAN ~, SOLAMENTE UNO
çazce = solamente vno (en lugar de decir çance) (1.1.1)
Fuente:
1645 Carochi
Notas:
ë--