Buscar:  
Diccionarios:
Alarcón
Arenas
Bnf_361
Bnf_362
Bnf_362bis
Carochi
CF_INDEX
Clavijero
Cortés y Zedeño
Docs_México
Durán
Guerra
Mecayapan
Molina_1
Molina_2
Olmos_G
Olmos_V
Paredes
Rincón
Sahagún Escolio
Tezozomoc
Tzinacapan
Wimmer
Palabra: Palabra exacta  Inicio Cualquier parte
En: Náhuatl Grafía normalizada Traducción
Resultados

cocoa 

Paleografía: cocoa, nino
Grafía normalizada: cocoa
Prefijo: nino
Tipo: v.r.
Traducción uno: estar enfermo
Traducción dos: estar enfermo
Diccionario: Docs_México
Contexto:ESTAR ENFERMO
§ Auh ynic toconcauhque zan nimococouaya yn ya chiquacexiuitl auh yn ya macuilxiuilt in quelimiquizquiya ca onpa nechualtocac auh yn ya matlacxiuitl yn ya castolxiuitl y ya cenpoualxiuitl yn ya onmatlactli yn ya oncastoli mochipa tictopieliya mochipa tiqueli[mi]qui mochipa oncan titlachiqui yn onpa Tolpetlac auh yn axcan zan tlapic yn techcuiliznequi yn Pablo Viznauatl ayc oticauhque mochipa tictopieliya. §
E dexo las dichas tierras [entre renglones : el dicho Bernardino] por estar enfermo abia seis años y abra cinco años quel dicho Bernardino iba a las dichas tierras por labrallas y cultiballas y el dicho Pablo lo corrio e que de diez, quince, veinte, treinta años atras e de treinta e cinco a la contina labraron e cultibaron e guardaron e se aprobecharon de [la raspa de] los magueyes (que en las dichas tierras abia, de la miel) en la dicha parte de Tulpetlac y al presente las quiere tomar sin causa alguna el dicho Pablo Huitznahuatl, abiendolas tenido e quardado a la contina.
(Información de Bernardino Cozcaquauh, habitante de Amaxac Santa María Concepción de San Pablo, sobre una tierra que compró Magdalena Teyacapa a Axcotecatl en un quimil de cuachtli y ahora la pretende Pablo Uitznauatl. Año 1558, [27])

§ Ynic ce tlacatl tlananquilia Juan de la Torre conitoa in iquac cocolitztli ye mococohua in Maria Xoco cenca huecauhtica xihuitl ycnozihuatiticatca auh in inamic catca ye huecauh momiquili auh zan conixcahuique yniquinmatica oquichiuh[que] in calli. §
El uno dellos respondio ques Joan de la Torre dixo que en el tienpo del cocoliztli estando enferma María Joco aviendo estado muchos años biuda y su marido mucho tiempo avía que avía fallecido y entre ambos labraron y edificaron las casas.
(Información sobre la propiedad de casas de Juana Xoco. Testigos : 8 tlaxilacaleque de Yopico. Año 1578, [296])

§ Mazo neliui yn mococoa in notlalnacaio yn cocoliztli amo nechtlapololtia yn nocializ in notlalnamiquiliz pactica haquenca yoan nicchixtica yn miquiztli yn aiac huel ixpampa yeoa nican nictlalia notlatol y za tlatzaccan notlanequiliz ynic paleuilo naniman yoan in noxhuiuan yoan in nicuhtzitziuan ynic amo motolinizque auh in yn nictecpana. §
Estando enferma del cuerpo y sano de la voluntad y en mi libre juicio y entendimiento y temiendome de la muerte que es cosa natural de la qual ninguna persona puede escapar hago y ordeno mi ultima y postrimera voluntad y para que se haga bien por mi ánima y por las de mis nietos y hermanos [menores] porque no padescan lo hordeno en la manera siguiente.
(Testamento de Angelina Martina, pochteca de Tlatelolco, tlaxilacalli de San Martín Telpochcaltitlan Pochtlan. Año 1580, [483])

Fuente: 1551-95 Docs_México


Entradas


cocoa - En: 1547 Olmos_V ?    cocoa - En: 1551-95 Docs_México    cocoa - En: 1551-95 Docs_México    cocoa - En: 1551-95 Docs_México    cocoa - En: 1551-95 Docs_México    cocoa - En: 1571 Molina 1    cocoa - En: 1571 Molina 1    cocoa - En: 1571 Molina 1    cocoa - En: 1571 Molina 1    cocoa - En: 1571 Molina 1    cocoa - En: 1571 Molina 1    cocoa - En: 1571 Molina 1    cocoa - En: 1571 Molina 1    cocoa - En: 1571 Molina 1    cocoa - En: 1571 Molina 1    cocoa - En: 1571 Molina 2    cocoa - En: 1571 Molina 2    cocoa - En: 1571 Molina 2    cocoa - En: 1571 Molina 2    cocoa - En: 1571 Molina 2    cocoa - En: 1580 CF Index    cocoa - En: 1595 Rincón    cocoa - En: 1595 Rincón    cocoa - En: 1611 Arenas    cocoa - En: 1611 Arenas    cocoa - En: 1611 Arenas    cocoa - En: 1611 Arenas    cocoa - En: 1611 Arenas    cocoa - En: 1611 Arenas    cocoa - En: 1645 Carochi    cocoa - En: 1645 Carochi    cocoa - En: 1692 Guerra    cocoa - En: 1765 Cortés y Zedeño    cocoa - En: 1765 Cortés y Zedeño    cocoa - En: 1765 Cortés y Zedeño    cocoa - En: 1780 ? Bnf_361    cocoa - En: 1780 Clavijero    cocoa - En: 1780 Clavijero    cocoa - En: 17?? Bnf_362    cocoa - En: 1984 Tzinacapan    cocoa - En: 1984 Tzinacapan    cocoa - En: 1984 Tzinacapan    cocoa - En: 2002 Mecayapan    cocoa - En: 2002 Mecayapan    cocoa - En: 2002 Mecayapan    cocoa - En: 2004 Wimmer    cocoa - En: 2004 Wimmer    

Paleografía


Cocoa, nech - En: 1571 Molina 2    Cocoa, nino - En: 1571 Molina 2    cocoa, nino - En: 1551-95 Docs_México    cocoa, nino - En: 1645 Carochi    Cocoa, nino - En: 1780 Clavijero    Cocoa, nite - En: 1571 Molina 2    cocoa, nitë - En: 1645 Carochi    Cocoa, nite - En: 1780 Clavijero    cocoá, te - En: 1611 Arenas    cocoa,nic, - En: 1595 Rincón    cocoa. nino. - En: 1595 Rincón    COCOAH - En: 2004 Wimmer    cocohua, nino - En: 1551-95 Docs_México    cocohua, nino - En: 1611 Arenas    cocohua, nite - En: 1611 Arenas    cocoua, nino - En: 1551-95 Docs_México    coco[a], nic - En: 1611 Arenas    coco[a], nino - En: 1611 Arenas    kikokoa - En: 1984 Tzinacapan    mo-cocoa - En: 1571 Molina 1    Mococoa - En: 1765 Cortés y Zedeño    Mococoa - En: 1571 Molina 2    Mococoa. - En: 1780 ? Bnf_361    mococohua - En: 2002 Mecayapan    mococohua - En: 2002 Mecayapan    mokokoa - En: 1984 Tzinacapan    nech, cocoa - En: 1571 Molina 1    nechcocoa - En: 1571 Molina 1    nechcocoa no__comal - En: 1571 Molina 1    nimococouhtica - En: 1692 Guerra    nino, cocoa - En: 1571 Molina 1    nino, cocoa - En: 1571 Molina 1    nite, cocoa - En: 1571 Molina 1    nite, cocoa - En: 1571 Molina 1    nite, cocoa - En: 1571 Molina 1    nite, cocoa - En: 1571 Molina 1    nitecocoa - En: 1547 Olmos_V ?    quicocohua - En: 2002 Mecayapan    Tacocoa - En: 1765 Cortés y Zedeño    Tacocoa - En: 1765 Cortés y Zedeño    tëkokoa - En: 1984 Tzinacapan    [coco]hua, nino - En: 1551-95 Docs_México    

Traducciones


culebras, o mellizos. - En: 1571 Molina 2    culebras - En: 1611 Arenas    Tener dolor; Malo estar ô enfermo - En: 17?? Bnf_362    II-71 131 160 161 162(2) 177(2) 178(2), V-195(3), VIII-49, XI-41 75 76 80 84 86 - En: 1580 CF Index    v.t. tê-., blesser qqn, lui faire mal. / v.t. tla-., être envieux. / v.réfl., être ou devenir malade. / v.récipr. mo-., se blesser mutuellement. - En: 2004 Wimmer    escozerme o dolerme alguna parte del cuerpo. pre: onechcoco. - En: 1571 Molina 2    estar enfermo. pre: oninococo. - En: 1571 Molina 2    estar enfermo - En: 1551-95 Docs_México    estar enfermo / estar malo / enfermarse - En: 1645 Carochi    Enfermarse, o estar enfermo - En: 1780 Clavijero    lastimar a otro. pre: onitecoco. - En: 1571 Molina 2    lastimar / doler / hacer mal - En: 1645 Carochi    Lastimar - En: 1780 Clavijero    doler - En: 1611 Arenas    lastimar a otro. - En: 1595 Rincón    estar enfermo. - En: 1595 Rincón    pluriel de côâtl, serpent. / mais désigne aussi les servantes. - En: 2004 Wimmer    estar enfermo / pasar dias enfermo - En: 1551-95 Docs_México    estar enfermo - En: 1611 Arenas    doler - En: 1611 Arenas    estar enfermo - En: 1551-95 Docs_México    lastimar - En: 1611 Arenas    lastimarse - En: 1611 Arenas    Doler, lastimar - En: 1984 Tzinacapan    doliente o enfermo generalmente. - En: 1571 Molina 1    Dolerse, por hallarse enfermo - En: 1765 Cortés y Zedeño    enfermo. - En: 1571 Molina 2    Doliente, o enfermo generalmente. - En: 1780 ? Bnf_361    estar enfermo - En: 2002 Mecayapan    estar enfermo - En: 2002 Mecayapan    lastimarse - En: 1984 Tzinacapan    doler enalguna parte del cuerpo. - En: 1571 Molina 1    escozer. - En: 1571 Molina 1    doler el baço. - En: 1571 Molina 1    yo estoi enfermo - En: 1692 Guerra    malo estar. - En: 1571 Molina 1    lisiarse. - En: 1571 Molina 1    lisiar o dañar. - En: 1571 Molina 1    herir. - En: 1571 Molina 1    llagar hiriendo. - En: 1571 Molina 1    correr a otro escarneciendo del. - En: 1571 Molina 1    lastimar - En: 1547 Olmos_V ?    lastimar (una herida) - En: 2002 Mecayapan    Sentir dolencia - En: 1765 Cortés y Zedeño    Adolecer - En: 1765 Cortés y Zedeño    lastimar a la gente con palabras - En: 1984 Tzinacapan    estar enfermo - En: 1551-95 Docs_México    

Textos en Temoa

22v 234

In temazcalli in vncan netemalo intlanel cenca totonquj intla vmpa iaz in moteneoa cocoa njma qujpouhtitlaça qujpoloa injc cenca totonquj ocatca in temazcalli intlanel çan qujiaoac onmoquetzatiuh oc cenca intla tehoan motemaz Auh injc patiz qujl nappa in vel inoma contlaçaz in conatequjz tapalcatl qujl ic amo qujpoloz injc totonquj çan oc cenca totonquj iez Ioan in vme tin tlacati in mjtoa cocoa qujlmach in canjn tlapalo in qujpa tochomjtl amo vel vmpa calaquj yntla vmpa calaqujz qujlmach qujxoxa qujpixa in tlapalli amo qualli in quiça çan mocujcujcujloa oc cenca yehoatl in chichiltic Auh injc pati achi contlapaloltia in tlapalatl qujl ic amo ytlacaviz in tochomjtl No yoan in iehoantin in mjtoa cocoa in canjn mopaoaci tamalli amono vel vmpa calaquj iehica qujlmach intla vmpa calaqujzque no qujxoxa in tamalli yoan in comjtl amo vel ycuci intlanel cemjlhujtl çan chichicoycuciz in tamalli Auh injc pati injc amo iuh muchioaz in jquac tla ocalaqujto contlatiz in comjtl Auh intlanoçe ijxpan mocontema tamalli centetl ipan contlaliaia qujl ic amo ytlacaviz in tamalli