Paleografía:
CUAUHNAHUAC
Grafía normalizada:
cuauhnahuac
Traducción uno:
*T
Traducción dos:
*t
Diccionario:
Tezozomoc
Contexto:Pues luego otro día binieron los señores de Cuauhnahuac, Tierra Caliente, y de la propia manera que los otros susçedió a ellos (f:072r.)
Otro día binieron los matlatzincas y los maçahuaques y los de Tierra Caliente, y luego binieron a hazer rreuerençia los de la costa, Cuetlaxtlan y Quiahuiztlan, y los del Marquesado que agora son, Cuauhnahuac, Guastepec, Yauhtepec, Yacapichtlán (f:075r.)
Y llegados a Mexico los prençipales de Cuetlaxtlan y tuchpanecatl y tziuhcoacatl y Tuçapan, y luego binieron los de Cuauhnahuac, [78v¾] Yauhtepec, Huaxtepec, Yacapichtlan, y luego los de los pueblos más baxos, Cohuayxtlahuacan y Huitzocco y Tepecuacuilco, Tlachmalaca, Nuchtepec, Tzacualpan, Tlachco, Yztapan; tras ellos todos los ofigiales de obras mecánicas (toltecas), mayordomos, Chiauhtla y Piaztlan, Teotlalco, Cuitlatenanco, Cuahuapazco y Xochihuehuetlan y Olinalan, Tialcoçauhtitlan y Matlatzinco, Tlacotepec, Calimayan, Tepemaxalco, Teotenanco, todos estos, sus mayordomos, y Malinalco, Ocuilan, lleuando por delante el mayordomo mayor de Tiçoçic, llamado Petlacalcatl (f:078v.)
Estaréis con todos uros tributos de rropa el primero, para dar a todos los prençipales y señores, y luego berná, acabado bos, el mayordomo de Chinantla y luego el de Coayxtlahuacan, luego el de Tuchpanecatl y luego el de Tuchtepec, luego el de Tziuhcoacatl y el de Tlatlauhquitepec y luego el de Tepeacac y luego el de Piaztlan, luego el de Tlaapan y Tlalcoçauhtitlam y el de Chiauhtla y el de Cohuixco, Tepecuacuilcatl, Teotliztacan, y Nochtepec, Tzacualpan, Cuauhnahuac, Yauhtepec, Guaxtepec, Yacapichtl, Matlatzinco y Xocotitlam, Xilotepec, Atucpan, Xochimilco, con todos los chinanpanecas, eçeto los de Azcapuçalco, Cuyuacan, Chalco, Cuauhtitlan, con todos los otros traseros, serán los postreros (f:094v.)
Y así fue ello, lo traía por bosques, huertas, xardines de Cuauhnahuac y de Guaxtepec y por las cueuas de Cuyuacan, con zebratana, y güertas suyas del Monteçuma, hasta que feneçieron los días de tzoncoz y murió (f:153r.)
Y para esto tengo acordado que ay muchos yngrománticos Tierra Caliente, como son los pueblos de Cuauhnahuac, Yauhtepec, Guaxtepec y Acapichtlan, Xohuitoco, Ocuila y Malinalco, Tenançingo, grandes hechizeros y cantadores que comen los coraçones de los hombres biuos y lleuan a cuestas de noche durmiendo, ban cantados (f:160v.)
Fuente:
1598 Tezozomoc
Notas:
aua-- cuau-- Esp: (-- Esp: )--
Textos en Temoa
¾044 onmotlalli Camaxtle, itelpoch, itoca Calixto inin zan 80 ilhuitl in ontlatocat, niman onmotlalli Don Mateo Ixtliltzin.
1 tecpatl, ipan inin mic Tlahzolyaotzin Huexotla, niman on motlatocatlalli Cuitlahuatzin.
2 calli, ipan inin mic in tlatohuani Axayacatzin, niman on motlatocatlalli Tizocicatzin in tlatocat Tenochtitlan, no ipan qualloc in tonatiuh.
3 tochtli, ipaninin momiquilli in Colhuacan tlatohuani initoca Tlatolcatzin, ø niman on motlatocatlalli ipilzin itoca Tezozomoctli in tlatocat Colhuacan.
4 acatl, ipan inin motetzontlalli in Tenochtitlan Huitzilopochtli Diablo icalquin pehualti in tlatohuani Tizocicatzin. Zan no ipan inin micque Quauhnahuaca quin polozquia in Huexotzinca, oncan quicencahuato in Atlixco. Zan no ipan inin mic in tlatohuani Cuitlahuac Tezozomoctli, niman on motlalli Xochiolloltzin in tlatocat Cuitlahuac ticic.
5 tecpatl, ipan inin hualmotzauc Chiyappan.
6 calli, ipan inin mic Cohuatlichan Quappopocatzin, niman on motlatocatlalli Xaquintzin.
7 tochtli, inipan in xihuitl ipan in momiquilli Tizocicatzin, niman on motlalli Ahuitzotzin in tlatocat Tenochtitlan. (fol. 58) Ipan inin xihuitl in poliuhque Cozcaquauhtenanca, ihuan no iquac poliuhque Tlappaneca ihua Tziuhcohuaca ihuan Mictlanquauhtlatlaca. ø Auh zan no ipan inin xihuitl on peuh on tzintic in tlatocayotl Chalco tlacochcalco contzinti in Itzcahuatzin, ipan moteuctlalli in oncan in quicauhque inic aocmo mopillitoque, in tlalmacehualleque tlaltecayohuaque Chalca. Auh in San Juan in contlan in tlaillotlacan, za iyoque in mopillitohuaya, auh in iquac inin ye mopillito tinemi, niman ye chachallaca in Conteca in Mihuaque in Tlaillotlaque inipampa inic ye tlatocati in Itzcahuatzin, niman ixpan huallaque in Ahuitzotzin in Mexico tlatohuani in huitza mihuaque tlacochtzin ¾044 pilli, auh in tlilhuacan chichicuepotl pilli, auh in tlaltecahuacan ayac huitza, ye yuh miecpa mictillo, auh oquitlatlauhtique in Ahuitzotzin oquilhuique, ca ye ontimalihui in Techinantitlan, eta. ø Auh cayetechcuilia in tomil in itzcahua, ca ye ontimalihui in tlachpanaliztli intletlaliliztli. Auh niman quinnahuati in Ahuitzotzin quimilhuixiccuican in amotlal, auh in oconcac in Itzcahuacan niman quallan quito manic itta in tlatohuani niman ic ixpan hualla in Ahuitzotzin quilhui tzone otiquin monahuatilli otiquin momaquilli inintlal in mihuaque in tlilhuaque in tlaillotlaque ca otinech moteuctlalicatlino nicno macehui cayuhqui inyeteuchuetzi, auh tlaxiquin mottilli yenocuel ye yuhqui in mopilnequi in mohueillia in Mihuaque in Tlilhuaque in tlaillotlaque, eta. Auh inhuiia Mexico yeyuh matlac xihuitl on nahui tlatocati in Itzcohuatzin, auh niman quinahuati in tlatohuani Ahuitzotzin quilhui, ca oniccac in motlatol nimitznahuatia momac niquincahua ye tehuatl ticmati ø xiquin huihuitequi xiquin quechmecani in aquique mopil itotinemi, auh niman yuh quichiuh in Itzcahua quin micti in mopil itohuaya =58 iquac mic iceltzin mopillitoaya eta. Miec in iitolloca in.
8 acatl, ipaninin momamal in Tenochtitlan Huitzilopochtli ical nauh xihuitl inpan huetz. Auh ininca momamal in mamaltin catca in micque nican mopohua in izqui altepeme. Tzapoteca micque on xiquipilli. Tlappaneca micque exiquipilli. Huexotzinca micque onxiquipilli. Tziuhcohuaca micqne exiquipilli, ipan centzontli, ic mocempohua in Cozcaquauhtenanca in Mictlan quauhtlatlaca catca. Inic mocempohuain ye mochintin mamaltin matlac xiquipilli ipan centxontli.
ø 9 tecpatl, ipan inin poliuhque Chiappaneca ocno ihuan ic on xihuitl ica momamal in Teocalli Tenochtitlan no ihuan polliuhque Cozcaquauhtenanca ihuan tzicoac.
10 calli, ipan inin Cuauhnahuac quiztiquiz in tzintemazatl in machuatzito in Xochimilca ompa quimictique