Buscar:  
Diccionarios:
Alarcón
Arenas
Bnf_361
Bnf_362
Bnf_362bis
Carochi
CF_INDEX
Clavijero
Cortés y Zedeño
Docs_México
Durán
Guerra
Mecayapan
Molina_1
Molina_2
Olmos_G
Olmos_V
Paredes
Rincón
Sahagún Escolio
Tezozomoc
Tzinacapan
Wimmer
Palabra: Palabra exacta  Inicio Cualquier parte
En: Náhuatl Grafía normalizada Traducción
Resultados

pixca 

Paleografía: pisca, ni
Grafía normalizada: pixca
Prefijo: ni
Tipo: v.i.
Traducción uno: coger (tierras) / coger el fruto de las sementeras / cultivar / cultivar tierras
Traducción dos: coger (tierras) / coger fruto de s sementeras / cultivar / cultivar tierras
Diccionario: Docs_México
Contexto:COGER (TIERRAS)
§ Yuan quimolhuili in juez yn yeuantin yn icepan motlatoleuiya cuis ica oncan otiquimitac yn quitoca yn mane pisca quito in testico ayc niquimita zan mochipa yuantin niquimita yn Martin Olin pisca quitoca yn cuemitl yn iquineltili yn itlatol quitlali ymachiyo. §
Y el juez le pregunto si los a bisto [a los demandantes] alguna vez alli en las tierras a coxer y sembrar. Dixo que nunca los abia visto sino a Martin Olin a la contina sembrar [tachado : dixo que] y coxer las « tierras y camellones » [cuemitl] Y esto es la verdad de lo que pasa y señalo lo susodicho con una cruz.
(Información tomada por el juez de residencia Lucas García a Domingo Tlanauaua, habitante de Tecpantzinco, a Pedro Topancouatl, habitante de Moyotlan, a Alonso Tlapixqui habitante de Tecpantzinco. Año 1557, [15])

§ [F. 19v.] [?] vantin niquimita yn Martin Olin y toca yn oncan pisca ynic quineltili quitlali ymachiyo. §
Dixo el testigo que nunca lo abia visto sembrar ni coxer sino de contino los otros ques Martin Olin que este las coxia y sembrava. Y esto es lo que pasa y [s]eñaló lo [tachado : con una] susodicho con una cruz.
(Información tomada por el juez de residencia Lucas García a Domingo Tlanauaua, habitante de Tecpantzinco, a Pedro Topancouatl, habitante de Moyotlan, a Alonso Tlapixqui habitante de Tecpantzinco. Año 1557, [12])

§ Necoc cenpoualli yn inemac Nauatlatouatzin in Iuitzin uel uecauhtica yn quimopiliyaya auh in iquac omoqui y Nauatlatouatzin no uecaohtica yn quipiyaya yn ipiltzin ytoca Sochilama auh y ya ysquich cauitl yeuan quipia yn Martin Olin yuan Andres yuan Ynes mochipa oncan toca pisca yuan yn ascan yeuantin quitocaque auh yeuantin otecenpixcaque yn Luys Yaotl Miguel Sochique. §
Quarenta brazas en quadra y son [las que le fue dado en suerte] a Nauatlatoasin Yuitsin y las tubo mucho tiempo y despues que fue muerto Nauatlatoasin las tubo mucho tiempo su hijo que se llama [Xuchi] Ylama y todo el tiempo las a tenido y tiene Martin Olin y tambien Andres [e] Ynes y las siembra y coxe de contino y agora las han sembrado y las coxieron Luis Yautl y Miguel Suchiquen.
(Información tomada por el juez de residencia Lucas García a los que estaban trabajando en la tierra llamada Tolpan, junto al río Apepetzatl, Año 1557, [4])


COGER EL FRUTO DE LAS SEMENTERAS
§ Auh yn iquac peuhqui yn tlatoli ya neli yn onpa tlachic yn Bernardino zan nechtlacaualti yn alcalde Miguel Damiyan quito matlachiqui ma za pesos tlamatiz auh in quichiuh centecpantli yn metl auh y neuatl mochipa nicpiya mochipa oncan nipisca ayc nicaua cecexiuitl zan tlapic yn nechcuiliznequi yn Bernardino. §
Y quando se trató este pleito es berdad quel dicho Bernardino abrió ciertos magueyes y el alcalde Miguel Damian me dixo que no le dixese nada que [tachado : pleitos] lo abia de hacer [que se sabria en pesos el pago] los magueyes que abrio fueron veinte magueyes ; y a la contina e guardado las dichas tierras y todos los años e cojido el fruto de las dichas sementeras y el dicho Bernardino me las quiere quitar sin causa alguna.
(Información de Pablo Uitznauatl y sus testigos Pedro Tocuiltecatl, Agustín Tecpanecatl, Francisco Zouaylacatz y Pablo García, habitantes de Tolpetlac .[1558], [43])


CULTIVAR
§ Ylhuiloc yn testico cuix ica oncan otiquitac y Bernardino ma oncan elimiqui anozo ye toca anozo pisca quito yn testico ayc oniquitac zan mochipa yeuatl oniquitac yn Uitznauatl ya ysquich y nicmati yniquineltili yn itlatol quitlali ymachiyo. §
Fue preguntado este testigo si vido al dicho Bernardino cojer alguna sementera o sembrar o cultivar en las dichas tierras ; dixo que no mas de al dicho Pablo Huitznahu[a]tl y esto sabe y no mas y porque se le dé credito hizo aqui su señal.
(Información de Pablo Uitznauatl y sus testigos Pedro Tocuiltecatl, Agustín Tecpanecatl, Francisco Zouaylacatz y Pablo García, habitantes de Tolpetlac .[1558], [51])


CULTIVAR TIERRAS
§ Ylhuiloc yn testico y Bernardino cuix ma yca onpa otiquitac ma yelimiqui anozo pisca quito ayc za mochipa quimopieliya yn Pablo Uitznauatl ya yzquich y nicmati ynic quineltili yn itlatol quitlali yn imachiyo. §
Fuéle preguntado el dicho testigo si vido alguna vez al dicho Bernardino en la sementera cojéndola o cultibándola, dixo que no mas de al dicho Pablo Huitznahuatl y esto es lo que sabe y porques berdad lo señaló con su señal.
(Información de Pablo Uitznauatl y sus testigos Pedro Tocuiltecatl, Agustín Tecpanecatl, Francisco Zouaylacatz y Pablo García, habitantes de Tolpetlac .[1558], [48])

Fuente: 1551-95 Docs_México
Notas: pisca-- Esp: la-- Esp: el--


Entradas


pixca - En: 1547 Olmos_G    pixca - En: 1547 Olmos_G    pixca - En: 1547 Olmos_G    pixca - En: 1547 Olmos_V ?    pixca - En: 1547 Olmos_V ?    pixca - En: 1551-95 Docs_México    pixca - En: 1551-95 Docs_México    pixca - En: 1551-95 Docs_México    pixca - En: 1571 Molina 1    pixca - En: 1571 Molina 2    pixca - En: 1580 CF Index    pixca - En: 1611 Arenas    pixca - En: 1611 Arenas    pixca - En: 1645 Carochi    pixca - En: 1780 ? Bnf_361    pixca - En: 1780 Clavijero    pixca - En: 17?? Bnf_362    pixca - En: 17?? Bnf_362    pixca - En: 1984 Tzinacapan    pixca - En: 2002 Mecayapan    pixca - En: 2004 Wimmer    

Paleografía


kipixka - En: 1984 Tzinacapan    ni, pixca - En: 1571 Molina 1    nipixca - En: 1547 Olmos_V ?    nipixca - En: 1547 Olmos_V ?    nipixca - En: 1547 Olmos_G    nitlapixca vel nipixca - En: 1547 Olmos_G    nitlapixca vel nipixca - En: 1547 Olmos_G    pisca, ni - En: 1551-95 Docs_México    pisca, nic - En: 1551-95 Docs_México    Pixca, ni - En: 1780 Clavijero    Pixca, ni - En: 1571 Molina 2    Pixca, ni - En: 1780 ? Bnf_361    pixca, ni - En: 1645 Carochi    pixca, nic - En: 1611 Arenas    pixca, nic - En: 1551-95 Docs_México    pixca, nino - En: 1611 Arenas    quipixca - En: 2002 Mecayapan    

Traducciones


Pelar (fruta, animal), cosechar - En: 1984 Tzinacapan    coger maiz o segar trigo, &c. - En: 1571 Molina 1    Coger mayz - En: 1547 Olmos_V ?    coger mayz - En: 1547 Olmos_V ?    coger maiz - En: 1547 Olmos_G    coger maçorcas de maiz - En: 1547 Olmos_G    coger maçorcas de maiz - En: 1547 Olmos_G    coger (tierras) / coger el fruto de las sementeras / cultivar / cultivar tierras - En: 1551-95 Docs_México    coger (tierras) / labrar - En: 1551-95 Docs_México    v.i., cueillir, faucher, moissonner. / v.t. tla-., moissoner quelque chose. - En: 2004 Wimmer    IV-128, X-41 79 180 - En: 1580 CF Index    Coger lo Sembrado - En: 17?? Bnf_362    Cosecha hacerla - En: 17?? Bnf_362    Hacer la cosecha - En: 1780 Clavijero    coger el mayz o segar el trigo. &c. pr: onipixcac. - En: 1571 Molina 2    Coger maiz, o segar trigo - En: 1780 ? Bnf_361    coger la sementera - En: 1645 Carochi    coger - En: 1611 Arenas    coger (cosechar) - En: 1551-95 Docs_México    coger - En: 1611 Arenas    cosechar (maíz) - En: 2002 Mecayapan    

Textos en Temoa

72v 213

] elimiquinj çacamo çacamoanj ixquich qujtoca ontlatepeoa yn imilpan yn imilco yn icuentla auh yn oixhoac in ie papatlacatoc ytoc tlapupuxoa tlatlalhuja tlacuentlapana ixtlalilhujuhtinemj auh intla amilli câ atlaxilia auh intla chiname chinãpanecatl cintamaloa cintamalaquja chilteca chilquetza tlaçoquipachoa ie vncan jnin quitta yn amo nenvetzi yn iciaviz yn inecôcol ynjc qujtta ynecuiltonol yneiollaliliz yn otlamuchiuh yn oquittac itonacaiouh moiollalia paqui vellamati tlacalaquia ixqujch quicalaquja yn icin in iauitl yn iztac in coztic in xiuhtoctli auh in iquac pixca in tlacuicuj nononqua quitema quic quixtia quipepena in vevej cintli cequi cochollalia côochollalia cequi colchicaloa ycalixquac qujpipiloa yn iochol yn iolchical iuhqujn tlapipilcac ocholli yn olchicalli auh in molquitl nonqua quitema yoan im popoiotl   atle quixcaoa tlac toca much cohoia yn izquitetl [fol v