Buscar:  
Diccionarios:
Alarcón
Arenas
Bnf_361
Bnf_362
Bnf_362bis
Carochi
CF_INDEX
Clavijero
Cortés y Zedeño
Docs_México
Durán
Guerra
Mecayapan
Molina_1
Molina_2
Olmos_G
Olmos_V
Paredes
Rincón
Sahagún Escolio
Tezozomoc
Tzinacapan
Wimmer
Palabra: Palabra exacta  Inicio Cualquier parte
En: Náhuatl Grafía normalizada Traducción
Resultados

temamauhti 

Paleografía: temahmauhti
Grafía normalizada: temamauhti
Traducción uno: tempestad
Traducción dos: tempestad
Diccionario: Arenas
Contexto:TEMPESTAD
[oc[ ]xicchie achihtonca oquic onquiça] in temahmauhti = [aguarda un poco hasta que passe] la tempestad (Preguntas, que se suelen hazer en razon de la mudança del tiempo: 2, 157)

[oc xicchie achihtonca oquiconquiça] in temahmauhti = [aguarda un poco hasta que passe] la tempestad (Preguntas, que se suelen hazer en razon de la mudança del tiempo: 1, 60)

Fuente: 1611 Arenas
Notas: uh-- hm-- u$--


Entradas


temamauhti - En: 1547 Olmos_G    temamauhti - En: 1571 Molina 1    temamauhti - En: 1571 Molina 1    temamauhti - En: 1571 Molina 1    temamauhti - En: 1571 Molina 1    temamauhti - En: 1571 Molina 2    temamauhti - En: 1580 CF Index    temamauhti - En: 1611 Arenas    temamauhti - En: 1759 Paredes    temamauhti - En: 1780 ? Bnf_361    temamauhti - En: 1780 ? Bnf_361    temamauhti - En: 1780 Clavijero    temamauhti - En: 2004 Wimmer    

Descomposición


te-mamauh-ti

Palabras


te    te +    te eca    te etlamanca    te ica    te sacramento macani    te sacramento maquiliztli    te sancto mahuizotiliani    te sancto mahuizotiliztli    te sancto mahuiztililiztli    te [tehuatl]    te, neneuhcahuia    te/t/tlaximaliztica    teaach    teaach =    teaachti    teaachtilmatli    teaacitihuetzi    teaacotlaz    teaahua    


aachti    acalco teichtacamicti    acalhuaccaquixti    acallalhuaccaquixti    acan onyehuati    acan oyehuati    acati    achcacauhti    achcauhmati    achcauhtlayacati    achi temamauhti    achicati    achichilacachti    acicamati    acihuati    acualti    aczan ninomati    ahachti    ahahuieniti    ahahuiyaniti    


teaachti    teachcauhti    teahuilquixti    teahuilti    teahuiti    teahuiyalti    tealti    teamicti    teapitzalti    teatepozahualizpati    teatetzocomicti    teatlamachti    teatliti    teatocti    teca ni, nentlamati    teca ninentlamati    tecalloti    tecamahuilti    tecaninentlamati    tecciztotonti    

Paleografía


temahmauhti - En: 1611 Arenas    TEMAHMAUHTIH - En: 2004 Wimmer    Temamauhti. - En: 1780 ? Bnf_361    temamauhti; plural temamauhtique - En: 1547 Olmos_G    Te[m]amauhti - En: 1780 ? Bnf_361    te_mamauhti - En: 1571 Molina 1    

Traducciones


tempestad - En: 1611 Arenas    Qui effraie les gens - En: 2004 Wimmer    I-23 65 68 82, II-149, III-27, IV-62 128, V-157, VI-22 31 33 37(2) 81 143 156 254, XI-13(2) 72 81 93 129(2) 130(2) 248(2) 249, XII-17 105 117 - En: 1580 CF Index    cosa espantosa y temerosa, o cosa fea. - En: 1571 Molina 2    Espantoso - En: 1780 Clavijero    terrible. - En: 1571 Molina 1    temerosa cosa. - En: 1571 Molina 1    fea cosa. - En: 1571 Molina 1    espantoso / grande - En: 1759 Paredes    Terrible, fea cosa ; espantable cosa que pone gran temor. - En: 1780 ? Bnf_361    cosa espantosa, que espanta - En: 1547 Olmos_G    Temerosa cosa - En: 1780 ? Bnf_361    espantable cosa que pone gran temor. - En: 1571 Molina 1    

Textos en Temoa

2v 111

Auh inic chicuacentlamantli huel huecapan imomoztli teocalli temamatlayoticaz in oncanic tlecoaz in tlacpac oncan icaz tlalnepantla in techcatl huei tetl tlaxixintli in oncan quimeltequizque in mamaltin ihuan oc cenca miec in tlacatecolotl ic oquinahuati in Huitzilopoch in omoch eixahui/ quineltilitinenque in oquichiuhtinenque cenca mochteizahui temamauhti in tlacatetolonahuatilli in ic oquinahuati in Huitzilopoch in amo moch nican micuiloa iz zan mocotona Auh zan oc yehuatl tiquitozque inic oquinhualyacantia in tlacatelotl iniquac oncan oquinhualquixti in Aztlan Atezcapan in oncan in _ Mecítin ca iniquac oncan ohualquizque ca quitoa huel cenxiquipilli ihuan macuiltzontli in ye mochin toquichtin cihuâ telpopochtin in oncan ohualpanoque in ilhuicaatl ixeliuhyan inecauhyan ocotlalhuactiaz in atle atl ocatca iniquac ohualpanoquê in ye mochintin Mecitin niman oncan oquimilhui in tlacatecolotl oc oncan onxiuhtixque oncan oc moch quichihuazque in ixquich yaotlatquitl chimalli macquahuitl tlahuiztli huei mitl in atlatica ic motlaza in amo tlahuitolli zan oc yehuatl in patlahuac itzmitl huel cemmatl in tomahuac acatl mamazoa in atlaticâ ic motlaza zan momahuia


Glifos en Tlachia

MH: TIANQUIZTENCO - 387_709r

Glifo - 387_709r_05

Lectura: temamauhti


Morfología: que asusta a la gente

Descomposicion: te-mamauh-ti

Contacto: labios

Cita: temamauti

https://tlachia.iib.unam.mx/glifo/387_709r_05

temamauhti 

Paleografía: temahmauhti
Grafía normalizada: temamauhti
Traducción uno: tempestad
Traducción dos: tempestad
Diccionario: Arenas
Contexto:TEMPESTAD
[oc[ ]xicchie achihtonca oquic onquiça] in temahmauhti = [aguarda un poco hasta que passe] la tempestad (Preguntas, que se suelen hazer en razon de la mudança del tiempo: 2, 157)

[oc xicchie achihtonca oquiconquiça] in temahmauhti = [aguarda un poco hasta que passe] la tempestad (Preguntas, que se suelen hazer en razon de la mudança del tiempo: 1, 60)

Fuente: 1611 Arenas
Notas: uh-- hm-- u$--

Gran Diccionario Náhuatl [en línea]. Universidad Nacional Autónoma de México [Ciudad Universitaria, México D.F.]: 2012 [29-08-2020]. Disponible en la Web http://www.gdn.unam.mx/contexto/11496

MH: TIANQUIZTENCO - 387_709r

Elemento: cuacuahuitl


Sentido: cuerno, cornamenta

Valor fonético: temamauhti

https://tlachia.iib.unam.mx/elemento/02.02.10

cuacuahuitl 

Paleografía: quäquáhuitl
Grafía normalizada: cuacuahuitl
Tipo: r.n.
Traducción uno: cuerno de animal
Traducción dos: cuerno de animal
Diccionario: Carochi
Contexto:CUERNO DE ANIMAL
quäquáhuitl = cuerno de animal (literal: madero, ò arbol de la frente, ò cabeça) (3.10.1)

quäquáhuê = buei, toro, ò vaca, por que es posseedor, y dueño de sus cuernos (pl. quäquáhuèquê) (3.10.1)

quäquáhuècähuâ, o quäquáhuèhuâ = el dueño deste ganado mayor (más usado quäquáhuèhuâ) (3.10.1)


CUERNO
Quäquáhuê = vaca, buey, ò nouillo, como si dixera el que tiene cuernos (1.3.3)

Fuente: 1645 Carochi
Notas: á-- ä-- qua--

Gran Diccionario Náhuatl [en línea]. Universidad Nacional Autónoma de México [Ciudad Universitaria, México D.F.]: 2012 [29-08-2020]. Disponible en la Web http://www.gdn.unam.mx/contexto/18060

MH: TIANQUIZTENCO - 387_709r

Elemento: cuetlachtli


Sentido: tipo de lobo

Valor fonético: temamauhti

https://tlachia.iib.unam.mx/elemento/02.02.02

cuetlachtli 

Paleografía: cuetlachtli
Grafía normalizada: cuetlachtli
Tipo: r.n.
Traducción uno: lobo
Traducción dos: lobo
Diccionario: Arenas
Contexto:LOBO
cuetlachtli = lobo (Nombres de animales bravos, y dañosos: 2, 150)

cuetlachtli = lobo (Nombres de animales bravos, y dañosos: 1, 53)

Fuente: 1611 Arenas
Notas: ch-- c$--

Gran Diccionario Náhuatl [en línea]. Universidad Nacional Autónoma de México [Ciudad Universitaria, México D.F.]: 2012 [29-08-2020]. Disponible en la Web http://www.gdn.unam.mx/contexto/10486

MH: TIANQUIZTENCO - 387_709r

Elemento: tletl


Sentido: fuego

Valor fonético: temamauhti

https://tlachia.iib.unam.mx/elemento/04.02.01

tletl 

Paleografía: tletl
Grafía normalizada: tletl
Tipo: r.n.
Traducción uno: lumbre / candela / fuego
Traducción dos: lumbre / candela / fuego
Diccionario: Arenas
Contexto:LUMBRE
xiqualhuica tletl = traed lumbre (Lo que se suele dezir en razon del fuego: 2, 158)

xictlapacho in tletl ican nextli ipampa ahmo cahuiz [cehuiz] = tapad la lumbre con la ceniza para que no se apague (Lo que se suele dezir en razon del fuego: 1, 62)

xiqualhuica tletl = traed lumbre (Lo que se suele dezir en razon del fuego: 1, 61)

xictlapacho in tletl ican nextli ipampa ahmo çehuiz = tapad la lumbre con la ceniza para que no se apague (Lo que se suele dezir en razon del fuego: 2, 159)


CANDELA
xiccentlali in tletl = llegad la candela (Lo que se suele dezir en razon del fuego: 1, 61)


FUEGO
Tletl = Fuego (Nõbres de cosas de fuego: 2, 158)

Tletl = Fuego (Nõbres de cosas de fuego: 1, 61)

Fuente: 1611 Arenas

Gran Diccionario Náhuatl [en línea]. Universidad Nacional Autónoma de México [Ciudad Universitaria, México D.F.]: 2012 [29-08-2020]. Disponible en la Web http://www.gdn.unam.mx/contexto/11841

Tlachia [en línea]. Universidad Nacional Autónoma de México [Ciudad Universitaria, México D.F.]: 2012 [ref del 28-03-2024]. Disponible en la Web https://tlachia.iib.unam.mx/datos-glifos/temamauhti